Türkiye’de enflasyon, 1970’lerden itibaren yükselişe geçmiştir. 1970’lerde enflasyon yıllık ortalama %20’lerde seyrederken, 1980’lerde %40’lara yükselmiştir. 1990’larda enflasyon, %70’lere kadar çıkarak, Türkiye’yi yüksek enflasyonlu ülkeler arasına sokmuştur.
2000’li yıllarda enflasyon, %30’ların altında seyretmeye başlamıştır. Ancak, 2017 yılından itibaren enflasyon yeniden yükselişe geçmiştir. 2023 yılı itibarıyla, Türkiye’de yıllık enflasyon %76,7 olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’de enflasyonun yüksek olması, birçok olumsuz ekonomik ve sosyal etkiye neden olmaktadır. Enflasyon, insanların gelirlerinin satın alma gücünü düşürür, tasarruf yapmayı zorlaştırır ve işsizliği artırır. Ayrıca, enflasyon, toplumsal huzursuzluğa neden olabilir.
Türkiye’de enflasyonun düşürülmesi için, Merkez Bankası tarafından para politikası sıkılaştırılması gerekmektedir. Bununla birlikte, hükümetin de enflasyona neden olan faktörleri ortadan kaldırmak için politikalar uygulaması gerekmektedir.
Türkiye’de Enflasyonun Son 50 Yıllık Değerleri
| Yıl | TÜFE Yıllık Değişim Oranı |
|---|---|
| 1970 | 21,1 |
| 1971 | 27,7 |
| 1972 | 29,3 |
| 1973 | 35,3 |
| 1974 | 48,9 |
| 1975 | 34,1 |
| 1976 | 29,0 |
| 1977 | 38,5 |
| 1978 | 44,5 |
| 1979 | 64,4 |
| 1980 | 70,1 |
| 1981 | 80,9 |
| 1982 | 63,3 |
| 1983 | 46,6 |
| 1984 | 50,3 |
| 1985 | 42,1 |
| 1986 | 49,5 |
| 1987 | 74,2 |
| 1988 | 74,5 |
| 1989 | 65,5 |
| 1990 | 68,3 |
| 1991 | 59,8 |
| 1992 | 62,6 |
| 1993 | 78,3 |
| 1994 | 125,49 |
| 1995 | 78,2 |
| 1996 | 54,4 |
| 1997 | 80,4 |
| 1998 | 62,3 |
| 1999 | 49,5 |
| 2000 | 40,6 |
| 2001 | 67,9 |
| 2002 | 35,3 |
| 2003 | 12,0 |
| 2004 | 8,3 |
| 2005 | 7,5 |
| 2006 | 9,1 |
| 2007 | 8,5 |
| 2008 | 10,0 |
| 2009 | -1,4 |
| 2010 | 5,3 |
| 2011 | 6,3 |
| 2012 | 8,2 |
| 2013 | 7,4 |
| 2014 | 8,8 |
| 2015 | 10,1 |
| 2016 | 8,3 |
| 2017 | 11,8 |
| 2018 | 25,2 |
| 2019 | 11,8 |
| 2020 | 14,9 |
| 2021 | 36,0 |
| 2022 | 73,5 |
| 2023 | 76,7 |
Tablodan da görülebileceği gibi, Türkiye’de enflasyon, 1970’lerden itibaren yükselişe geçmiştir. 1970’lerde enflasyon yıllık ortalama %20’lerde seyrederken, 1980’lerde %40’lara yükselmiştir. 1990’larda enflasyon, %70’lere kadar çıkarak, Türkiye’yi yüksek enflasyonlu ülkeler arasına sokmuştur.
2000’li yıllarda enflasyon, %30’ların altında seyretmeye başlamıştır. Ancak, 2017 yılından itibaren enflasyon yeniden yükselişe geçmiştir. 2023 yılı itibarıyla, Türkiye’de yıllık enflasyon %76,7 olarak gerçekleşmiştir.
Türkiye’de enflasyonun yüksek olması, birçok olumsuz ekonomik ve sosyal etkiye neden olmaktadır. Enflasyon, insanların gelirlerinin satın alma gücünü düşürür, tasarruf yapmayı zorlaştırır ve işsizliği artırır. Ayrıca, enflasyon, toplumsal huzursuzluğa neden olabilir.
Türkiye’de enflasyonun düşürülmesi için, Merkez Bankası tarafından para politikası sıkılaştırılması gerekmektedir. Bununla birlikte, hükümetin de enflasyona neden olan faktörleri ortadan kaldırmak için politikalar uygulaması gerekmektedir.
Enflasyona neden olan faktörler şunlardır:
- İç talep: İç talebin artması, mal ve hizmetlere olan talebi artırarak enflasyonu yükseltir.
- Üretim maliyetlerindeki artışlar: Üretim maliyetlerindeki artışlar, mal ve hizmet fiyatlarının artmasına neden olarak enflasyonu yükseltir.
- Dış faktörler: Dış faktörler, örneğin, küresel enflasyon, döviz kurundaki dalgalanmalar, petrol fiyatlarındaki artışlar gibi, Türkiye’de en